Mafui'e

 

A'o le 'i oso se mafui'e

A'o lulu se mafui'e

Pe a uma se mafui'e

 

O Niu Sila o lo'o ta'oto tonu lava i le tua'oi o papa ele'ele o le Pasefika ma Ausetalia. O le tele o mafui'e e tutupu i vaega e fesoota'i ai papa o le foga'ele'ele, ma o ni vaevaega nei e sosolo atu i le loloto o le ele'ele, ma e afua mai ona o le gaoioiga o papa tetele nei e lua. E afe ma afe mafu'ie e lulu i Niu Sila i tausaga ta'itasi, ae o le tele o nei mafui'e e le fa'alogoina pe a lulu ona e laiti tele, pe loloto tele le mea o lo'o tutupu ai. O tausaga ta'itasi e tusa ma le 150 – 200 lulu e fa'alogoina ona o le tetele. O se mafui'e e tele ma mata'utia e ono tupu i so'o se taimi ma e i ai fo'i ma nisi o lulu mai lea lava mafu'ie tele o le a fa'alogoina i ni aso po'o vaiaso. 

O le tele o fa'alavelave e tutupu ona o mafui'e ma maliliu ai tagata e mafua lea i mea e pa'u'u mai luga, mea mata'eta'e e felelei solo ma fa'avae o fale ma aualalaupapa ua soloia. O mafui'e e ono tutupu ai le soloia o ele'ele, soloia o mauga a'isa, lolovai, mu atoa ma galulolo.

 

A'O LE 'I OSO SE MAFUI'E

O le nofo sauni a'o le 'i oso se mafui'e o le a fesoasoani lea i le fa'aitiitia o le lavea tuga o lou fale ma sau pisinisi ma fesoasoani i lou saogalemu.  

• Ia faia se fuafuaga fa'ata'atia mo lou aiga. Faaputu ma Teu lelei ma lau ato o mea e te ono fa'aaogaina mo lou fale ma le galuega, fa'apea se ato e mafai ona e alu fa'atopetope ma oe.
• Fa'ata'ita'i le fa'apa'u, fa'apupu'u, taofi mau ma aua le minoi.

• Su'e ma fa'ailoa pito e saogalemu i totonu o lou fale, a'oga, ma le galuega. Va'ai le itu taumatau mo nisi fa'amatalaga e uiga i nofoaga saogalemu.
• Siaki le inisiua o lou fale mo le aofa'i o tupe totogi.
• Sa'ili ni fautuaga lelei ma fa'amoemoeina e fa'amaonia le saogalemu o lou fale ma lona fa'avae ma fa'amautinoa e pasia mo ni galuega fa'aopo'opo i lalo o le Tulafono o le Fausia o Fale i Niu Sila.
• Fa'amau lelei meafale mamafa i le fola po'o puipui o le fale. 
  Asiasi atu i le www.eqc.govt.nz e fa'ailoa mai ai pe fa'apefea ona puipuia malu lou fale mai mafui'e.

 

A'O LULU SE MAFUI'E

• Afai o e i totonu o se fale, aua le so'ona savali solo, fa'apa'u, fa'apupu'u ma aua le minoi. Nofo i totonu o le fale se'ia uma le lulu ma ua e iloa ua saogalemu e ulufafo. I le tele o fale i totonu o Niu Sila, e sili atu lou saogalemu pe a e nofo ai i le mea o lo'o e i ai se'ia uma le lulu o le mafui'e.
• Afai o e i totonu o se lifi, fa'apa'u, fa'apupu'u ma aua le minoi. A uma le lulu, taumafai ona alu ese atu i fafo o le lifi i se fogafale lata ane ma e te iloa ua saogalemu ona ulu atu i ai.
• Afai o e i fafo, soso ese la'ititi mai fale maualuluga, la'au, moli ma uaea o moli, ona fa'apa'u lea, fa'apupu'u ma aua le minoi.
• Afai o lo'o e i se matafaga pe lata fo'i i le sami, fa'apa'u, fa'apupu'u ma aua le minoi, ona vave alu atu lea i se mapu'e lata ane ina ne'i sau se galulolo.
• Afai o e i totonu o se ta'avale, taofi le ta'avale i se vaega o le auala o lo'o saogalemu, tape le ta'avale ona e nofo lea i totonu o le ta'avale ma lou fusipa'u ia fa'amau pea se'ia uma le lulu o le mafui'e. A uma loa le lulu, toe alu loa lau ta'avale, ma ia 'alo ese ma fa'aete'ete i aualalaupapa ma auala sopo ua fa'aleagaina.
• Afai o lo'o e i ni nofoaga maualuluga e pei o mauga po'o e lata ane fo'i i se tausi'usi'uga o se mauga po'o a'ega, fa'aete'ete ina ne i solo le ele'ele.

 

PE A UMA SE MAFUI'E

• Fa'alogologo i lau leitio mo fa'asalalauga fa'apitoa o le a maua atu ai ma ni fautuaga e tatau ma fetaui ma lou nofoaga lautele ma tulaga o lo'o i ai.
• Ia manatua e i ai ni mafui'e laiti e lulu pe a uma se mafui'e malosi.
• Siaki po'o e manu'a ma ia faia ni togafitiga pe a mana'omia. Aua ne i e alu e te matamata solo.
• Ia nofo sauni ina ne'i motusia mai le eletise, ma o nisi o fa'alilolilo mo ni mu e ono tatagi i taimi o mafui'e e tusa lava pe leai se mu i totonu o le fale. Siaki ma tape ni afi ma ni mu laiti.
• Afai o lo'o e i totonu o se fale ua fa'aleagaina, taumafai ona alu atu i fafo ma su'e se mea e saogalemu, i le ta'alaelae. Fa'aaoga sitepu ae le o le lifi.
• Fa'aete'ete i uaea o moli eletise ua pa'u'u ma laina o le kesi ua papa, ma alu ese mai i nofoaga e le saogalemu.
• Fa'apu'upu'u le talanoa pe a fa'aaoga le telefoni ina ia fa'aavanoa laina aua telefoni fa'avavevave.
• Afai e te sosogiina le manogi o se kasa pe e te fa'alogoina fo'i se leo pasi, tatala se fa'amalama, o uma i fafo tagata uma ma tape se fagu kesi po'o le kesi pe a mafai ona e faia. Afai o e iloaina le emo'emo o ni sipaka, po'o ni uaea eletise i totonu o le fale, tape le pusa o lo'o i ai uma ki o le paoa pe a saogalemu ona fai.
• Va'ai fa'alelei au meaola ona e ono a'afia i mafui'e. Fa'amautinoa le saogalemu o au meaola mai ni mea e ono a'afia ai, ma puipui isi tagata mai au meaola.
• Afai ua fa'aleagaina lou fanua po'o lou fale, ia tusi uma i lalo ma pu'e ni ata mo le inisiua. Afai o lo'o e nofo i se fale totogi, ia fa'afeso'ota'i le pule o le fale ma le kamupani o lo'o inisiua ai au meatotino i se taimi vave lava.