Kakai faingata'a'ia fakaesino´ pe 'i ai 'enau ngaahi fiema'u makehe´

Kapau 'oku 'i ai ha tokotaha 'i ho 'api´ pe komiuniti´ 'oku faingata'a'ia fakaesino pe 'oku 'i ai ha'ane ngaahi fiema'u makehe 'o ala uesia ai 'a e malava ko ia ke ne matu'uaki 'a e fakatamaki fakatu'upake´, fai leva ha ngaahi fokotu'utu'u 'i he taimi´ ni ke ma'u atu 'a e poupou 'oku fiema'u´.

Fakatokolahi 'a e kakai ke mou ala ngaue fepoupouaki´

Fokotu'utu'u 'a e kulupu fepoupouaki 'o 'oua 'e si'i hifo 'i he toko tolu´, ke faka'ilo atu 'a e ngaahi fakatokanga ki he malu 'a e kakai´, pe tokoni atu kapau 'e fiema'u ke ke fetukutuku. 'E malava pe ke nau hoko ko e famili, kau tauhi, ngaahi kaungame'a, kaunga'api pe kaungangaue.
Fakapapau'i 'oku 'i ai ha'o palani ki he ngaahi fakatamaki fakatu'upake kimu'a ke hoko atu pea toutou fakahoko ia mo ho kau kulupu fepoupouaki´. Palani ki he ngaahi fakatamaki´ mo e ngaahi tu'unga 'e ala fehangahangai mo koe´.
Talanoa ki ho'o kulupu fepoupouaki´ fekau'aki mo ho'o ngaahi fiema'u´ pea fakapapau'i 'oku 'ilo 'a e tokotaha kotoa fekau'aki mo hono ngaue'aki 'o ha naunau 'oku fu'u fiema'u.
Tala ki ho'o timi fepoupouaki´ kapau te ke folau pe mavahe mei 'api.

To e fakakaukau foki ki hono:

Fakapapau'i 'oku 'i ai 'a ho'o ngaahi naunau ki hono matu'uaki 'o ha me'a fakatu'upake, fakakau ki ai ha ngaahi naunau makehe te ke fiema'u, mo ha naunau 'oku ala 'ave holo telia na'a fiema'u ha fetukutuku.
Tauhi 'a e loloa 'a ho'o ngaahi faito'o 'oku fu'u fiema'u´ ke a'u 'o 'aho 'e fitu pea tokateu ki he ngaahi faito'o ko ia 'oku fiema'u ke tuku 'aisi.
Tui 'o ha faka'ilonga fakafaito'o pe vesa 'o fakamahino ai ho faingata'a'ia fakaesino´ pe fokoutua´.
Tala ki he pule hotele´ pe motele´, 'i ha'o folau, 'a ho'o ngaahi fiema'u´ telia na'a hoko ha me'a fakatu'upake.
'Ilo 'a e feitu'u ke ke 'alu ki ai ki ha tokoni kapau 'oku´ ke fakafalala ki ha misini sivi toto pe ngaahi naunau fakahaofi mo'ui kehe pe faito'o.

Faingata'a 'o e fanongo´

E fakamafola atu 'e he ngaahi kautaha letio´ mo e televisone´ 'a e ngaahi fakamatala mo e fale'i fekau'aki mo e malu 'a e kakai´ 'i he kimu'a mo e lolotonga 'o ha fakatamaki. Kole ki ho'o kulupu fepoupouaki´ ke faka'ilo atu 'a e ngaahi fakatokanga´ pea toutou fakahoko atu 'a e me'a 'oku hoko´.

Fakakaukau ke fokotu'u ha ngaahi naunau fe'unga mo ho'o ngaahi fiema'u´ 'o hange ko e me'a fakaongo 'oku 'i ai hono ngaahi maama ke tohoaki'i 'a ho'o tokanga´. Fetongi hono ngaahi maka´ tu'o taha 'i he ta'u. 'E malava ke ke fakakaukau ke 'ave ha ki ki ho kaunga'api´ ke nau fakaha atu ha fakatokanga. Tauhi ha pepa mo e peni mo ha kasa hulu to'oto'o 'i ho'o naunau 'oku ala 'ave holo´ ke malava ho'o fetu'utaki´ mo ha ni'ihi kehe.

Faingata'a 'o e sio´

'E malava ke fakafalala 'a e kakai 'oku kui´ pe faingata'a 'enau sio´ 'i ha ni'ihi kehe kapau 'e fiema'u ha fetukutuku pe fakatahataha ki ha Senita Hufanga ki he Hao mo e Malu 'a e Kakai´ 'a ia 'oku 'ikai ala feangai mo ia. Kapau 'oku 'i ai ha'o kulii´ tataki, fakapapau'i 'oku 'i ai ha'o naunau 'oku ala 'ave holo ma'a ho'o kuli'apos; mo ha me'akai, faito'o, ngaahi lekooti fakafaito'o, me'a ke fakapapau'i'aki koe mo e ngaahi me'a ha'i ke ke 'alu mo ia. Tauhi ha ngaahi tokotoko 'i 'api mo e ngaue'anga´ 'o tatau ai pe kapau oku´ ke ngaue'aki ha kuli tataki. Fakatokanga'i 'e malava ke he pe manavahe 'a e fangamanu lolotonga 'o ha fakatamaki. 'E faka'ata ke nofo fakataha 'a e fanga manu kuo ako'i´ mo honau kau tauhi´ 'i he ngaahi nofo'anga ki he fakatamaki fakatu'upakee´. Vaka'i ki ho'o kosilio fakakolo´ ki ha fakamatala fakaikiiki.

Faingata'a'ia fakaesino pe faingata'a 'o e ngaungaue holo´

Kapau ko koe pe koha tokotaha kehe 'oku´ ke tauhi ki ai 'oku mo'ua 'i he faingata'a'ia fakaesino´ pe faingata'a 'a e ngaungaue holo´, fakakau ha ngaahi naunau tokoni ki he ngaungaue holo´ 'i ho'o ngaahi naunau 'oku ala 'ave holo´. 'E tokoni eni kiate koe kapau 'e fai ha fetukutuku ki ha feitu'u kehe. 'E faingata'a kiate koe ke ke nga'unu holo lolotonga 'a e ngalulu 'a ha mofuike. Kapau 'e 'ikai te ke ala hu ki he lalo tepile´, 'unu ke ofi ki ha holisi 'i he loto fale´ 'o mama'o mei´ he ngaahi matapa sio'ata'a´ mo ha ngaahi me'a 'e ala to 'iate koe, pea malu'i ho 'ulu mo ho kia´ ki he lelei taha te ke ala lava´. Loka'i 'a e ngaahi fo'i va'e´ kapau 'oku´ ke 'i ha sea teketeke. 'I he mohenga´, fusi'i hake 'a e ngaahi tupenu´ mo e kafu 'iate koe pea malu'i 'aki 'a e pilo´ ho 'ulu´ mo ho kia´.

Mahaki hela mo e palopalema'ia 'o e manava´

'E uesia 'a e kakai 'oku mo'ua 'i he mahaki hela´ mo e palopalema'ia 'o e manava´ 'e he efu´, efu mei he mo'unga afi´, pe ngaahi faingata'a'ia 'o e fakatamaki fakatu'upake´. Fakapapau'i 'oku 'i ai 'a e me'a tapuni efu ki ho ihu´ ki he manava´ 'i ho 'api´ mo ho'o ngaahi naunau 'oku ala 'ave holo´ pea mo ha faito'o fe'unga ke tolonga 'o a'u ki he 'aho 'e fitu.

Ngaahi fiema'u me'atokoni makehe´

Kapau ko koe pe koha tokotaha kehe 'oku´ ke tauhi 'oku fiema'u ki ai ha me'atokoni makehe, fakapapau'i 'oku fe'unga 'a hono tauhi 'o e ngaahi me'atokoni makehe´ ni ke tolonga 'o a'u ki he 'aho 'e fitu 'i 'api mo e ngaahi naunau 'e ala 'ave holo´. Kapau 'e fiema'u ke ke kau 'i ha fetukutuku, 'e 'ikai ala ma'u 'a e ngaahi me'atokoni makehe te ke ala fiema'u´.